BESİNLERİN SİNDİRİMİ

Bu makalemizde besinlerin sindirimi nasıl olur, besinlerin sindirimi özet, besinlerin sindirimi nedir, besinlerin sindirimi ve emilimi, besinlerin sindirimi nerede başlar, besinlerin sindirimi ve boşaltımı, yediğimiz besinleri sindiren organ nedir gibi konuları ele alacağız.
Dışarıdan alınan büyük parçalı besinlerin, ağız, mide ve az da olsa
ince bağırsaklarda fiziksel olarak daha küçük parçalara ayrılmasına mekanik sindirim
denir. Alınan büyük moleküllü besinlerin enzimler yardımıyla, daha küçük moleküllere
parçalanması olayına ise kimyasal sindirim denir. Yediğimiz besin maddelerinde bulunan,
su, madensel tuzlar, vitaminler, glikoz, fruktoz, galaktoz, amino asitler, alkol
gibi küçük maddeler sindirime uğramaz. Yağlar, disakkarit, polysakkarit gibi karbonhidratlar,
proteinler ve nukleik asitler (DNA ve RNA) kimyasal sindirim ile hücre zarından
geçebilecek küçük moleküllere parçalanırlar. Kimyasal sindirim, ağız, mide, ince
bağırsaklarda olur.
KARBONHİDRATLAR:
Karbonhidratların sindiriminde görev alan enzimlerin genel adı arbonhidratazdır.Sindirimleri
ağız ve onikiparmak bağırsağındaki enzimlerle olur.Ağızda pişmiş nişastata tükürükteki
amilaz enzimi ile maltoz ve dekstrine parçalanır. Midede karbonhidratların sindirimi
olmaz.İnce bağırsağa gelen karbonhidratlar bağırsak tarafından salgılanan maltaz,laktaz
ve sakkaraz tarafından;ayrıca ağızdan sindirilmeden gelen nişasta da pankreas özsuyundaki
amilaz tarafından parçalanır. Sindirim sonucu oluşan monosakkaritler ince bağırsakta
emilerek villüsler aracılığıyla
kan
dolaşımına katılırlar.
YAĞLAR:
Yağların sindirimi onikiparmak bağırsağında başlar ve burada tamamlanır. Ağız ve
midede yağ sindirimi olmaz.Karaciğerden gelen safra suyu yağları küçük parçalara
ayırır.Böylece yüzeyleri genişleyen yağlara pankreasın lipaz enzimi etki ederek
yağ asitleri ve gliserol oluşturur.Oluşan monomerler ince bağırsaktaki villular
tarafından emilerek lenf yoluyla kana katılır. Yağlar, pankreastan salgılanan lipaz
enzimi ile; Lipaz Yağ + 3 Su
à Gliserol + 3 Yağ asiti biçiminde
sindirime uğrar.
PROTEINLER:
Proteinlerin kimyasal sindirimi midede başlar ve ince bağırsakta tamamlanır. Proteazlar(protein
enzimleri), genellikle inaktif durumda salgılanır. Sindirim kanalında aktif duruma
geçerler. Proteinlerin ağızda sindirimi olmaz.Mide tarafından salgılanan pepsinojen
HCL etkisiyle aktifleştirilir ve proteinler peptitlere ayrılır.Pankreastan salgılanan
tripsinojen ve kimotripsinojen,bağırsağın enterokinaz enzimi tarafından aktif hale
getirilir.Böylece polipeptitler peptit ve aminoasitlere ayrıştırılır.İnce bağırsak
tarafından salgılanan erepsin enzimi ise peptitleri amino asitlere ayırır.Oluşan
aminoasitler ince bağırsaktaki villuslar tarafından emilerek,kan dolaşımına katılır
ve karaciğere gider.
DİĞER İNSAN VÜCUDU İLE İLGİLİ MAKALELER İÇİN TIKLAYINIZ