SİNDİRİM BEZLERİ
Bu makalemizde SİNDİRİM BEZLERİ nelerdir, sindirim bezlerinin özellikleri, sindirim bezlerinin isimleri, tükrük bezlerinin görevi gibi konulaarı ele alacağız.
Sindirim Bezleri
Sindirim bezleri; tükrük bezleri, pankreas, karaciğer ile mide ve ince bağırsak
bezlerinden oluşur.
Tükrük Bezleri
Kulak altı, dil altı ve çene altı olarak üç çeşit tükürük bezi vardır. Tükrük bezleri,
tükrüğü salgılar. Tükürükte, su, amilaz (pityalin), mukus, Ca ve Na iyonları bulunur.
Tükrük salgısı, sindirime yardımcı olduğu gibi, yutma ve konuşmada da rol oynar.
Pankreas
Midenin altında, yaprak biçiminde bir bezdir. Pankreas, karma bezdir. Dış salgısını
bir kanalla oni iki parmak bağırsağına (Duodenuma) salgılar. Dış salgısında (pankreas
öz suyunda) su ve sindirim enzimleri (tripsinojen, klmotripsinojen, amilaz, lipaz
ve nukleazlar) bulunur.
Pankreas, iç salgı olarak insülin ve glukagon hormonlarını salgılar. Bu hormonlar
kan
şekerinin düzenlenmesinde görev alır.
Karaciğer
Karaciğerlere, hem aorttan karaciğer atardamarı ile hem de bağırsaklardan kapı toplardamarı
ile
kan
gelir. Gelen
kan
karaciğere dağılır. Karaciğerin çok önemli görevleri vardır. Sindirimle ilgili olarak
safrayı salgılar. Safra karaciğerin hücrelerinden salgılanır. Safra, safra kanaları
ile safra kesesinde depolanır. Gerektiğinde koledok kanalı ile on iki parmak bağırsağına
aktarılır.
Safra, safra tuzları (öd tuzları), kolesterol ve safra boyalarından oluşur, Sindirim
kanalına geçen safra tuzları kalın bağırsaklardan geri emilir. Safra yağ sindiriminde
görev alır. Ayrıca bağırsakların dezenfekte edilmesini sağlar.
Karaciğerin diğer görevleri şunlardır:
1. Vücut sıcaklığını düzenlemek
2. Kemikler oluşuncaya kadar alyuvarları oluşturmak.
3. Yaşlanmış alyuvarları kupfor hücreleri ile (ak yuvarlarla) yok etmek ve hemoglobinden
demiri üretmek.
4.
Kan
şekerini düzenlemek.
5. Zararlı (Zehirli) maddeleri etkisiz duruma getirmek.
6. Amonyağı üre ve ürik asite dönüştürmek,
7. A, D, K B12 vitaminlerini, Fe, Cu, amino asit, yağ, glikojeni depolamak.
8. Provitamin A' dan A vitaminini oluşturmak.
9. Pıhtılaşma için gerekli olan protrombin ve fibrinojeni üretmek.
10. Pıhtılaşmayı önleyen Heparini üretmek.
11. Proteinleri, karbonhidrat ve yağlara dönüştürmek.
Ağızda
Nişasta Tükrük Amilazı
Midede
Proteinlerin sindirimi, mide ve ince bağırsaklarda proteaz denilen enzimler ile
olur.
İnce Bağırsaklarda
Onikiparmak bağırsağına salgılanan pankreas öz suyundaki amilaz ile nişasta, glikojen
ve dekstrin disakkaritlere (maltoza) parçalanır.
DİĞER İNSAN VÜCUDU İLE İLGİLİ MAKALELER İÇİN TIKLAYINIZ