Türkiye'nin Toprakları
Coğrafya Türkiye'nin Toprakları
Bu dersimizde türkiye'de görülen toprak tipleri,türkiyede toprak tipleri kpss, türkiye toprak tipleri haritası türkiyedeki toprak çeşitleri nelerdir gibi konuları ele alacağız.
Türkiye, toprak tipleri yönünden oldukça zengindir. Türkiye’de topraklar genel olarak zonal, azonal ve intrazonal topraklar olmak üzere üç ana grupta ele alınır. Zonal topraklar iklim ve bitki örtüsüne bağlı olarak zonlaşma gösterecek şekilde yayılırlar. İntrazonal topraklar anakaya yapısına, jeomorfolojik şartlara ve drenaja bağlı olarak oluşurlar. Azonal topraklar ise horizonlaşma göstermeyen dış etkenler ile taşınmış alüvyon, kil ve moren depoları gibi dolgu maddelerinden meydana gelmiş topraklardır.
Toprak, tarım yapılan veya geniş anlamda üstünde tarımsal
ekonomik etkinliklerin görüldüğü köklerle kaplı yer kabuğunun birkaç
santimlik kısmıdır. İç kuvvetlerin etkisiyle yeryüzüne çıkan
kayanın üzerine hem atmosferik hem de biyolojik etkenlerin etkisi
olur. Yüzeye çıkan bu kaya, çeşitli aşamalardan geçerek ayrışır ve değişime uğrar.
Birinci aşamada, fiziksel parçalanmaya uğrayan kayaların içine
suların girmesiyle hidratasyon başlar. Daha sonra kimyasal ayrışma,
daha sonra karmaşık kimyasal olaylarla tamamen çözülmeye uğrar.
Ortaya çıkan bu madde gerçekte toprak değil, ayrışmış yer kabuğu
veya mantodur. Buna toprağın ana maddesi denilir. Çeşitli kimyasal
maddeler içeren bu ayrışmış inorganik madde üzerinde
mikroorganizmaların etkinliği başlar. İkinci aşamada bu madde
üzerinde basitten başlayarak gelişmeye başlayan biyolojik yaşam
sonucunda çeşitli bitkiler oluşur. Bunların, dal ve yapraklarının
toprağa düşmesi, iklim faktörlerinin etkisi ve ayrışma sonucunda
toprağın organik maddesi oluşur. Daha sonra bu iki madde çeşitli
etkenlerin etkisiyle karışarak toprağı oluşturur.
Ana horizonlar yukarıdan aşağıya doğru A, B , C, D harfleri ile
gösterilir. A horizonu daha çok yıkanmayı gösterir. B horizonu ise
genellikle birikme horizonu olup demir ve alüminyum oksitlerinin ve
kilin biriktiği zondur. C ise çözülmeye uğramış, fakat gerçek toprak
haline dönüşememiş ana kayayı gösterir. C horizonunun altında ise
çözülmemiş ana kaya yer alır ki buna da D horizonu denir.
Diğer Coğrafya Notları, Testleri ve Videoları için Tıklayınız