İSLAM TARİHİ
Bu dersimizde islam tarihi konu anlatımı ygs, islam tarihi konu anlatımı ders notları, islam tarihi ve uygarlığı, islam tarihi kpss gibi konuları ele alacağız.
İslâmiyet Öncesi Arabistan: Arabistan'da kabile yaşantısı ve
Bedevîlik vardı. Sosyal adaletsizlik vardı. Kan davası yaygındı.
Siyasî birlik yoktu. Kadının hiçbir sosyal hakkı yoktu. Kölelik
vardı. Puta tapıcılık yaygın olmasına rağmen Musevî, Hristiyan ve Hz.
ibrahim inancını devam ettirenler de vardı (Hanefî). Kabe kutsal
sayılırdı. Mekke'de özellikle edebiyat gelişmiştir.
İslâmiyetin doğuşu: Hz. Muhammed Hicaz bölgesinde Mekke'de
doğdu. Hz. Hatice ile evlendi ve 40 yaşında peygamber oldu. İlk
inananlar Hz. Hatice, Hz. Ali, Hz. Ebubekir ve azatlı kölesi Hz.
Zeyd'dir. İslâmiyetin putları reddedip insanları eşit görmesi kan
davasını yasaklaması, ekonomik çıkarlarını kaybetmek istemeyenlerin
Müslümanlara baskı yapmasına neden oldu. Medinelilerin daveti
üzerine Hicret gerçekleşti (622). Göç edenlere Muhacir Medineli
müslümanlara Ensar denirdi.
Hicretin sonuçları: Medine'de İslâm devleti kuruldu. Ensarla
muhacir kardeş ilân edildi. İslâmiyet daha hızlı yayıldı. Hicret
hicrî takvimin başlangıcı sayılır.
Bedir Savaşı: 624'de Müslümanlar Mekke'de yağmalanan mallarına
karşılık Mekkelilerin kervanına saldırdılar. Sonucunda; ilk zafer
olan bu savaşla Şam Ticaret Yolu'nun kontrolü kısmen Müslümanların
eline geçti. İslam savaş hukukunun temeli atıldı.
Uhud Savaşı: 625 yılında Mekkeliler'in Bedir Sa-vaşı'nın intikamını
almak istemesiyle çıktı. Sonucunda; Mekkeliler kazandı, ama kesin
sonuca ulaşılamadı. Hz. Muhammed'e itaatin önemi anlaşıldı.
Hendek Savaşı: 627 yılında Mekkelilerin Müslümanları tamamen
yok etmek istemeleri üzerine yapıldı. Sonucu, Müslümanlar kazandı.
En önemli özelliği; Müslümanların son savunma savaşıdır.
Hudeybiye Antlaşması: 628 yılında Hz. Muham-med'in hac için Mekke'ye
gitmek istemesi ancak Mekkeliler'in Müslümanlar'a izin vermemesi
üzerine bu antlaşma imzalanmıştır. Bu antlaşmaya göre;
*iki taraf 10 yıl süre ile silah kullanmayacak.
* Mekkelilerden reşit olmayanlar, Medine'ye kabul edilmeyecek.
Medine'den Mekke'ye gidenler geri gönderilmeyecek.
* Müslümanlar, o yıl Hac yapmayacak, gelecek yıl Mekkeliler şehri üç
gün boşaltılacak ve Müslümanlar gelip Hac vazifesini yerine
getirecek.
*Arap Kabileleri'nden isteyenler Mekke'nin, isteyenler Medine'nin
himayesine girebilecekler. Fakat her iki taraf da kabilelere askeri
yardım yapmayacak.
Hayber'in Fethi (629): Yahudilere karşı düzenlenen sefer
sırasında Hayber Kalesi alınıp Yahudiler bu bölgeden çıkarıldı.
Böylece islâmiyetin yayılması hızlandı.
Mute Savaşı (629): Savaşın en önemli özelliği; ilk Müslüman
Bizans savaşı olmasıdır.
Mekke'nin Fethi (630): Hz. Muhammed hac sırasında yaşanan
zorlukları bitirmek ve Kabe'yi putlardan arındırmak için yaptığı
seferdir. Bütün Arabistan'ın fethini sağlayan önemli bir başlangıç
oldu. Mekke'nin alınmasıyla tüm halk müslüman oldu.
Tebük Seferi (631): Hz. Muhammed, Bizans'ın Arabistan'a sefer
düzenleyeceği haberini aldıktan sonra yaptığı seferdir (Bu haber
asılsız çıkmıştır.). Bu, Hz. Muhammed'in son seferidir. Vefatı ise
632'dir.
DÖRT HALİFE DÖNEMİ
Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali seçimle halife
olarak geldiler. Bu dönem İslâm Cumhuriyeti Dönemi de denir.
Hz. Ebubekir Dönemi:
Yalancı peygamberler ve zekât vermek istemeyenler bastırılarak
Arabistan'da siyasi birlik sağlandı. Arabistan'ın fethi tamamlanıp,
Arabistan dışında ilk fetihlere başlanmıştır. Kur'an-ı Kerim kitap
haline getirilmiştir. Halife, memur ve askerlere maaş bağlanmıştır.
Bizans'la yapılan Yermük sa-vaşı'yia Suriye kapıları aralanmıştır.
Hz. Ömer Dönemi:
Suriye, Filistin ve Kudüs toprakları Bizans'la yapılan Ecnadin
Savaşı ile ele geçirilmiştir. Sasa-ni Devleti ile yapılan Nihavet
Savaşı ile Sasani Devletine son verilerek İran toprakları ele
geçirilmiştir. Böylece ilk kez Türkler'le Müslümanlar sınır komşusu
oldu. Hicrî takvim hazırlanıp kullanılmaya başlandı. Fethedilen
ülkeler idarî yönden büyük illere ayrıldı, ilk kez divan teşkilâtı
kuruldu. İlk ordı teşkilâtı kuruldu. Adlî teşkilât kuruldu. İkta
sistem uygulamaya başladı. Mahkemelere kadılar tayir edildi. İdare
ve yargı birbirinden ayrıldı. Kuzey Af rika'da ilk fetihler (Mısır
fethedilerek) başlamıştır Doğu Anadolu'da ilk fetihlere
başlanmıştır.
Hz. Osman Dönemi:
Türk - Müslüman savaşları başladı, ilk İslârr donanması kuruldu,
islâm tarihindeki ilk iç karışık lıklar Mısır ve Irak'ta çıktı.
Kur'an-ı Kerin çoğaltılarak eyaletlere gönderildi. Kuzey Afrika'da
ki fetihlere devam edildi Trablusgarb ve Tunus alı narak, Hz. Osman
şehit edildi.
Hz. Ali Dönemi:
Cemel (Deve) Olayı denilen (Hz. Aişe'nin deve si etrafında olduğu
için) savaşta Hz. Aişe ile, Sıffiı Savaşı'nda Muaviye ile savaştı,
islâm tarihindek ilk ayrılıklar ortaya çıkarken fetihler durmuştur.
EMEVÎ DEVLETİ (661 - 750)
Devletin kurucusu Hz. Ali döneminde Şam val; si olan Muaviye'dir.
Başkenti Şam'dır. İç karışıklık lar sona erdi. Ancak halifelik
saltanata dönüştı Müslümanlar İstanbul'u ilk kez kuşattı. İslâm dür
yaşındaki kesin ayrılık 680'de Hz. Hüseyin'in Keı bela'da şehit
edilmesiyle ortaya çıktı Şii'lik oluştı Arapça resmî dil oldu. İlk
islam parası bastırıldı. İl İslam muhafız (polis) ve posta teşkilatı
kuruldu.
Kadiz Savaşı ile Müslümanlar Tarık Bin Ziya komutasında İspanya'yı
fethettiler.
Puvatya Savaşı ile islâm Orduları yenilince Bc tı Avrupa fetihleri
durdu. Şiiler'in çalışmaları, Eme vî ailesi arasındaki geçimsizlik,
Abbasîler'in çalı; maları, Emevîler'in Arap olmayan Müslümanlar
değer vermemeleri (Milliyetçilik yapmaları) önenr memuriyetlere
Emevî ailesinden olanları getirmeli ri yıkılış nedenleridir.
ABBASİLER DÖNEMİ
Bağdat şehri kurulup başkent yapıldı. Eski Yı nan ve Hellen
kültürleri eserleri Arapça'ya çevrik İslam tarihinde ilk vezirlik
makamı kuruldu.
Harun Reşit Dönemi en parlak dönemidir. Türkler için Samerra şehri
kuruldu. Bizans sınırlarında Avasım ordugah şehirleri oluşturularak
Bizans'a karşı önlem alındı. Abbasîler'in hoşgörülü ve eşitlikçi
siyaseti ile Türkler bu devirde İslâmiyete girdiler.
Abbasiler'in merkesi otoritesi zayıflayınca toprakları üzerinde
küçük devletçikler oluşmuştur. Bunlara "Tevaif-i Mülük" denir.
Bazıları: Tolunoğulları, Akşitler (ihşitler), Fatımi-ler,
Büveyhuoğulları, Samanoğulları gibi.
Büyük Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey, Abbasi Halifesi Şii
Büveyhoğulları'nın elinden kurtarınca, Büyük Selçuklular yani
Türkler İslam'ın koruyuculuğunu üstlenmişlerdir.Devlete kesin olarak
Moğol İlhanlılar'ın kurucusu Hülagü son vermiştir.
Diğer Tarih Notları, Testleri ve Videoları için Tıklayınız