VİTİLİGO
Bu makalemizde vitiligo nedir, vitiligo nedir nasıl tedavi edilir, vitiligo belirtileri, vitiligo nedenleri, vitiligo ışın tedavisi, lazerle vitiligo tedavisi, vitiligo hastalığı hakkında bilgi gibi konuları ele alacağız.
Vitiligo, normal deri görünümünde, pigment kaybı
nedeniyle düzensiz beyaz alanların bulunduğu bir deri durumudur. Vitiligonun oluştuğu
alanlarında deri beyaz görünürken çevresindeki bölgeler kişinin ten rengiyle aynıdır.
Hastalıklı bölgelerde cilde rengini veren melanositlerdeki rahatsızlık nedeniyle
tüyler ve kıllardada beyazlık görülür. Beyaz renge dönüşen bölgeler çeşitli büyüklüklerde
olabilir. Kimi zaman görünmeyecek kadar küçük olan bu bölgeler, kimi zaman çok daha
büyük boyutlara ulaşabilir ve hatta derinin büyük bir bölümünü etkilemiş olabilir.
Sıklıkla vücudun yüz, dudak, boyun, göğüs, penis, diz, dirsek ve el ve kol bölgelerinde
görülür. Hastalık sonucu oluşan bu beyaz bölgeler güneş sonucu oluşan ultraviyole
ışınına karşı diğer blgelerden daha hassas olurlar. Hastalıklı kişilerde güneş yanıklarından,
veya alınabilecek herahangi bir darbelerden sonra yeni vitiligo bölgeleri oluşabilir.
Vitiligo hastalığı birçok hastalıklarla (kanser, diabet vs.) beraber aynı anda kişilerde
görülebilinir.
Toplumda görülme sıklığı %1 ile %2 arasındadır.
Vücutta oluşan her beyaz leke kişinin virtiligo hastalığına yakalandığı anlamına
gelmez. Bu ayrımın yapılabilmesi için hastalıkla ilgili bir uzman doktor muayenesi
şarttır. Birçok farklı rahatsızlığa bağlı lekeler vitiligo hastalığı sonucu oluşan
lekeler ile karışabilir. Bu hastalık, otoimmun kökenli olup hastanın vücudundaki
renk oluşumunu sağlayan hücrelere karşı hastanın vücudundaki yıkıcı hücrelerinin
aktivasyonu ile başlar.
Hastalığın veya hastalığı taşıyan genlerin aile
bireylerinde bulunması, kişilerde görülme ihtimalini artırır. Vücudun bağışıklık
sisteminin zayıfladığı anlarda ve farklı hastalık dönemlerinde vitiligonun başlaması
ve artması daha olasıdır. Çünkü bu gibi anlarda vücudun savunma sistemi zayıflamış
ve direnci kırılmıştır. Hastalık sonucu beyazlayan bölge bazen hastalığın çıktığı
bölgelerde sınırlı kalırken birçok hastada yayılmaya devam eder.
Vitiligo tedavisi: En az 15 faktörlü krem ya da
losyonlar güneşe çıkılmadan önce sürülmelidir. Vitiligo alanı yüz ve el gibi sürekli
güneşle temas bölgesinde ise günlük güneşten koruyucu kullanılmalıdır.
1-PUVA: Psoralen maddesi içildikten veya sürüldükten
2 saat sonra sonra kabinde UVA (ultraviyole A ışığı) veya güneş ışığı ile tedavi
şeklidir. Doğal güneş ışığı ile tedavi güvenli olmadığından doktor ofislerinde UVA
kabinlerinde tedavi daha uygundur. Haftada 2 kez uygulanır. Oldukça uzun süreli
bir tedavidir. Tedavi sonrası güneşte kalınmamalı, gözlük takılmalı ve güneşten
koruyucu kullanılmalıdır.
2- Dar bant UVB fototerapi: UVB ( ultraviyole B
ışığı) kabinde haftada 2- 3 uygulanır. İlaç içilmemesi nedeniyle tedavi sonrası
rahat geçirilir.
3- Kortizon tedavileri: Krem, iğne, hap şeklinde
kortizon ile tedavi düzenlenebilir. Kortizon tedavisi yan etkileri nedeniyle uzun
süreli kullanılamamaktadır.
4- Kapatıcı kremler ve otobronzan losyonlar lekeli
bölgelere sürülerek beyaz alanın görüntüsü gizlenebilir.
5- Lazer tedavisi: Excimer lazer
(UVB 308 nm) ile başarılı tedavi sonuçları bildirilmiştir. Ancak pahalı bir yöntemdir.
Uzun süreli sonuçları henüz bilinmemektedir.
6- Fokus mikroterapi:300-320 nm arasında değişen
darbant uvb ile yapılan bir tedavidir. Başarılı sonuçlar bildirilmiştir.
7- Pimecrolimus veya Tacrolimus içeren kremler son
yıllarda tedavide başarılı olarak kullanılmaktadır. Lokal olarak uzun süreli kullanımında
yan etki yapmamsı nedeniyle göz ve yüz gibi hassas bölgelerde rahatlıkla kullanılabilmektedir.
8- Cerrahi tedaviler: Pek çok değişik yöntem denenmiştir
ancak çok sık uygulanan tedaviler değildir.
9- Depigmentasyon tedavisi: Çok yaygın hastalığı
olan vitiligolu hastaların kalan renkli alanları özel ilaçlarla beyazlatılır. Kalıcı
bir renk kaybı sağladığından dikkatli kullanılması gereken bir yöntemdir
10- Pseudocatalase tedavisi: Yeni bir yöntemdir.
Günde iki kez vitiligolu alana uygulanır. Dar bant UVB ile birlikte de iyi sonuçlar
alınabilmektedir.
DİĞER HASTALIKLARIMIZ İLE İLGİLİ MAKALELER İÇİN TIKLAYINIZ